De ziel van het te renoveren Casino-Kursaal is vanzelfsprekend die van de Belgische architect Léon Stynen, aan wie dit project echt wel een ode is. Stynen werd geboren in 1899 en rekende architecten als Le Corbusier tot zijn vrienden. Tot zijn oeuvre behoort onder meer het Antwerpse kunstcomplex De Singel, dat nu het Vlaams Architectuurinstituut huisvest en waarvan elke Vlaming de unieke kiezelvormige aula-ramen in één oogopslag herkent. Het moet gezegd, Stynens grootste opdracht was, financieel en qua omvang, het casino van Knokke in 1929.
Met dit ‘visitekaartje’ als casinobouwer sleept Stynen nadien de projecten van bijna alle andere Belgische casino’s in de wacht. In de fifties en sixties groeit het Knokse Casino-Kursaal uit tot een internationale cultuurtempel. Vanaf 1949 worden er jaarlijks grote zomerexpo’s gehouden met ronkende namen als Pablo Picasso, Henri Matisse en… nationale trots Magritte. Ook de avant-garde wordt er gevierd met onder meer Joseph Beuys, Salvador Dalí, Robert Rauschenberg en Andy Warhol.
Concours na 100 jaar
We zijn weer in de 21ste eeuw en de gemeente Knokke-Heist schrijft opnieuw een internationale architectuurwedstrijd uit. En op dezelfde wijze als bijna 100 jaar geleden de jonge Léon Stynen in 1925 werd uitgeroepen tot winnaar, bekroont op 1 december 2023 het college van burgemeester en schepenen het Gentse Tab Architects als laureaat. De opdracht luidde: ‘Hier is plaats voor iets heel eigenzinnigs, een uitgepuurde confrontatie tussen oud en nieuw, iets wat inhoudelijk opnieuw het boegbeeld van Knokke-Heist beoogt te worden en een nieuwe dimensie met internationale uitstraling te genereren, doch met respect voor het verleden.’
En dat respect toonden architecten Tom Debaere en Bert Bultereys aan Léon Stynen. Zij eerden hem ongetwijfeld, al dan niet bewust, met een ver- wijzing naar Stynens inspiratiebron Le Corbusier, namelijk met de monumentale mantelstructuur aan de zeezijde van het nieuwe Casino-Kursaal. Het New Yorkse Guggenheim in gedachten dus…
Een gelijkaardige ‘spiraal’ indeling zal de bezoeker ervaren in de centrale ontvangstruimte van het vernieuwde Casino-Kursaal. Voor het in de wacht slepen van deze opdracht teamde Tab Architects wat graag samen met hun vennoot van jaren, het Spaanse Barozzi-Veiga. De Gentenaars realiseerden al heel wat opvallende realisaties zoals de in aanbouw zijnde stadswijk The View in Leuven. Op de site van Stella Artois zullen er 160 wooneenheden verrijzen, commerciële ruimten en collectieve tuinen.
TAB Architects
Event-ueel
Tab Architects stond erop de relatie tussen het casino en het zeezicht te herstellen in zijn oorspronkelijke staat. Zoals Léon Stynen de zeehorizon binnenbracht in 1929, doorheen enorme raampartijen. Deze vitrines sneuvelden immers tijdens Wereldoorlog II. Vervolgens werd toen de oorspronkelijke bekleding van keramiektegels verwijderd. Massief ogende zuilen werden tussen de glaspartijen verwerkt, waardoor de elegante transparantie van Stynens modernisme verloren ging. Gelukkig worden de vierkante geglazuurde, witte tegels opnieuw aangebracht, zoals in 1929. ‘We wilden die relatie met de zee herstelen,’ verduidelijkt Tom Debaere. ‘Maar grote raampartijen zijn echte hitte- en koudebatterijen en vragen dus een uitgebreide duurzaamheidsanalyse. Het zal echter gemakkelijker zijn de thermische isolatie aan te passen aan het rationele ontwerp van Stynens gevels dan aan de huidige façade.’
Magritte’s fresco
De eventruimte op het gelijkvloers, de grote zaal op + 1, de ‘kroonlusterhal’ en ook de zalen van de kunsthal kunnen samen of afzonderlijk ingezet worden. Een esplanade met panoramazicht opent zich naar de zee en het nieuwe landschapspark. De meest opmerkelijke ruimte is de klassieke Magrittezaal of Rotondezaal. De benaming refereert naar haar bekende muurschildering Le Domaine enchanté van René Magritte, die de volledige omtrek van de feestzaal beslaat. Naast de Magrittezaal voegt Tab Architects een nieuw volume met drie expositieruimtes toe, met royale vrije hoogtes. De Kunsthal wordt meer dan een exporuimte.
Een ‘museum route’ verbindt de zalen in een gesloten lus. ‘Zelfs bij een veeleisende expo opstelling zijn de mogelijkheden oneindig, dankzij de letterlijk flexibele infrastructuur.’ In het autoluwe omgevingsplan van de straatzijde is er ruimte voor taxi’s en valet service die aansluit op het verkeersnetwerk van Knokke-Heist. Deze drop-off zone garandeert de toegang tot het Casino- Kursaalvoor wie gebracht wordt met de wagen. Voor een elegante arrivée dus, in de stijl van de palace hotels en grand casino’s van weleer…
PRAKTISCHE INFORMATIE
De start van de werken is voorzien begin 2026.
Het vervolg, met volledige renovatie en transformatie van het bestaande casinogebouw wordt gepland begin 2029 en de uiteindelijke, spectaculaire opening van het Knokke-Heistse Casino-Kursaal wordt verwacht in 2032.
Lees ook:
Met AIME Studios laat The Hoxton je in Brussel hotels op een andere manier bekijken
IDEAT Benelux en de concept store Mayfair in Brussel vieren design, mode en lifestyle!
